Gelezen: "Elke dag een druppel gif"
en "De lege stad"
Vice-president van de Raad van State Donner formuleerde het onlangs prachtig bij de herdenking van Kamp Amersfoort:
"Maar hoe meer het verleden van ons verwijderd is, des te meer lijkt het uitsluitend uit zwart en wit te bestaan. Dan dreigen we te vergeten dat het goede en heldhaftige de lichtpunten waren in een overwegend grijs en donker getint verleden waarin mensen vooral trachtten te overleven, door zich aan te passen en machteloos toe te zien bij leed en onrecht aan anderen." (Bron)Over de innerlijke strijd van mensen gaan deze twee aanraders.
De Verhalen
Elke dag een druppel gif - Wilma Geldof *
Maarten, het hoofdpersonage, groeit op in een NSB-gezin. Hij is 11 jaar als de oorlog uitbreekt en merkt dat de relatie met zijn vrienden langzaam verandert. In 1937 is hij nog de held van de buurt als hij voorkomt dat Eva, een Joods vriendinnetje, verdrinkt in een kanaal. Maar in de oorlog ziet hij Eva nog nauwelijks. Zijn beste vriend Arthur schaamt zich voor hun vriendschap en probeert hem te ontlopen. Op de HBS in Haarlem wordt hij gepest en hij is dan ook blij om toegelaten te worden tot de Reichsschule -een exclusieve Hitlerschool- in Zuidlimburg. In de omgeving met gelijkgestemden voelt hij zich veilig. Na de capitulatie van Duitsland valt zijn wereld echter uiteen en wordt hij geconfronteerd met een woedende samenleving op alles wat met Duitsland te maken heeft. Toch wordt zijn grootste strijd niet gevoerd met de menigte, maar met zichzelf waarin schaamte en schuldgevoel de boventoon voeren.
De Lege stad - Simone van der Vlugt
De roman vertelt het verhaal van Katja. Haar zorgeloze leven van pasgetrouwde vrouw verandert compleet na het bombardement op haar woonplaats Rotterdam van 14 mei 1940. Een deel van haar familie overleeft de aanval van de Duitsers niet. Katja besluit met haar man om te zorgen voor de overgebleven broers en zusjes. Dat wordt niet eenvoudig. Haar broers sluiten zich aan bij het verzet, haar zusje krijgt een relatie met een jongen van NSB-ouders, haar schoonouders zijn NSB'ers en haar man - die arts is- wordt opgepakt na een protest van hem en zijn collega's tegen de Duitse overheersers. Katja neemt bovendien de zorg van een pasgeboren Joodse baby op zich, als diens vader en moeder zijn verraden en opgepakt worden. In een periode waarbij voedsel steeds schaarser wordt probeert ze haar familie te beschermen en de oorlog te overleven.
Recensies
Beide boeken zijn helder en realistisch geschreven. Als lezer begrijp je de gedachtegang en keuzes die de hoofdpersonages maken en vraag je je af: "Wat zou ik doen?". De romans deden me denken aan de "De hemel en de helvisj" van Benny Lindelauf en de werken van Bettina Drion. Verhalen die de oorlogstijd op een andere manier benaderen door stil te staan bij de keuzes en dilemma's die de periode met zich meebracht.
Uitstekend geschreven boeken die van begin tot eind weten te boeien.
Auteur: Wilma Geldof
Titel: Elke dag een druppel gifJvU: 2014
ISBN: 978 90 488 2036 8
Auteur: Simone van der Vlught
Titel: De lege stad
JvU: 2015
ISBN: 978 90 498 0391 9
* Inmiddels heeft de auteur de Thea Beckmanprijs gewonnen voor dit boek: http://nu.nl/cultuur-overig/4129189/wilma-geldof-wint-thea-beckmanprijs-jeugdroman.html
Reacties